1. Succesvol boekhouden
2. Eigen bedrijf starten
3. Financieel plan
4. In 3 stappen een exploitatiebegroting maken

In 3 stappen een exploitatiebegroting maken

De exploitatiebegroting is de verwachte resultatenrekening (ofwel de winst- en verliesrekening). Dit zijn alle opbrengsten en kosten van je onderneming, waaruit de winst of verlies over een bepaalde periode resulteert.

De exploitatiebegroting bevat de verwachte opbrengsten en kosten over de eerste periode. Je kan een inschatting maken voor één jaar, maar ook voor drie of vijf jaren. Houdt hierbij rekening met seizoen patronen en overige interne en externe factoren.

Onderzocht wordt tegen welke prijs je kan verkopen en hoeveel klanten je wilt aantrekken. Wat is de winstverwachting van je startende onderneming? Wanneer speel je quitte en vanaf welk moment ben je winstgevend?

Ondernemers kunnen met behulp van een exploitatiebegroting tussentijds en achteraf de werkelijke cijfers naast de begrote cijfers leggen. Uit deze simpele analyse blijkt precies waar je het beter of slechter doet dan verwacht. Zo kun je als startende ondernemer tijdig bijsturen als het de verkeerde kant op dreigt te gaan. Het is zelfs gebruikelijk om nieuwe vooruitzichten direct te verwerken in de begroting (ook wel 'forecast' genoemd), zodat de vergelijking tussen de verwachte en werkelijke cijfers gebaseerd is op dezelfde situatie.

Als ondernemer wil je graag zo snel mogelijk winst maken, maar ook banken en andere geldverstrekkers zijn geïnteresseerd in de winstprognoses. Middels een exploitatiebegroting wordt duidelijk wat mogelijk de cijfers voor de toekomstige jaren zullen zijn. Meestal stijgen de verkopen en de kosten naarmate je onderneming groter en bekender wordt.

De exploitatiebegroting is onderdeel van het financieel plan in het ondernemingsplan. Andere begrotingen die in dit financieel plan aan bod komen zijn de investeringsbegroting, financieringsbegroting, liquiditeitsbegroting en privébegroting.

Stappenplan om een exploitatiebegroting te maken

Met dit stappenplan maak je eenvoudig een exploitatiebegroting. Loop de volgende vijf stappen door om tot een onderbouwde begroting van je bedrijfsresultaat te komen.

1. Schat in hoeveel je gaat verkopen, dus hoeveel klanten je zal aantrekken en hoeveel producten/diensten ze zullen afnemen. Bepaal ook de verkoopprijs per product/dienst en/of klantengroep. Als het goed is, heb je dit al onderzocht in het marktonderzoek.
2. Bereken op basis van de verkochte hoeveelheden de hoeveelheid goederen je moet inkopen. Ook hier zoek je de huidige inkoopprijs bij.
3. Maak een lijst met alle verwachte kosten en rubriceer deze in categorieën.

Zorg ervoor dat je deze kostenbegroting zo specifiek mogelijk opstelt. Noem bij de personeelskosten bijvoorbeeld de namen van de werknemers en het uur-/maandloon. Bij de marketingkosten kun je de diensten van externe partijen specificeren. De afschrijvingen en de rentelasten sluit je aan op respectievelijk de investeringsbegroting en financieringsbegroting.

Meerdere scenario's van de exploitatiebegroting

Maak meerdere scenario's van de exploitatiebegroting, zodat je weet binnen welke bandbreedte de bedrijfswinst zal uitvallen. Maak een scenario waarbij alles mee zit, maar een scenario waarin er voor- en tegenslagen zijn, en een scenario die uitgaat van het slechtste.

Door na te denken over verschillende scenario's, denk je vanzelf ook na over zaken die positief en negatief kunnen uitvallen. Omdat je hier vooraf over nagedacht hebt, kan je hierop anticiperen. De kansen en gevaren voor verschillende scenario's in de exploitatiebegroting haal je uit de SWOT-analyse die je opgesteld hebt in het ondernemingsplan.

Voorbeeld exploitatiebegroting

Hieronder staat een voorbeeld van een exploitatiebegroting met fictieve bedragen, exclusief btw. Deze begroting is opgedeeld in de brutowinst en de overige kosten. De brutowinst heeft direct te maken met je bedrijfsactiviteiten, terwijl de overige kosten ondersteunend van aard zijn.

De bedragen in de exploitatiebegroting worden exclusief btw berekend, want de btw kan een onderneming meestal terugvorderen van de Belastingdienst.

De brutowinst is het verschil tussen de verkopen en de inkopen. Dit is dus het resultaat dat je behaalt hebt met de bedrijfsactiviteiten.

Verkopen in de exploitatiebegroting

De verkopen bestaan uit een hoeveelheid maal prijs (ofwel de omzet). Bij een handelsonderneming gaat het om goederen en bij een dienstverlener om uren. In een productieomgeving worden zowel goederen als uren doorberekend aan klanten. Bijvoorbeeld: je verwacht als autodealer 10 auto's te gaan verkopen tegen een prijs van €10.000, waardoor de verkopen totaal op €100.000 uit komen.

Inkopen in de exploitatiebegroting

De inkopen bestaan uit de verkochte aantallen maal de inkoopprijs of kostprijs. Bijvoorbeeld: de 10 verkochte auto's heb je ingekocht bij de autofabrikant voor €7.000, dus je inkoopprijs van de omzet is €70.000.

De niet-verkochte inkopen horen niet in het resultaat, maar staan op de balans als voorraad. Inkopen die meerdere keren gebruikt worden binnen je onderneming zijn evenmin onderdeel van deze rubriek en behoren waarschijnlijk tot de investeringen.

Overige bedrijfskosten in de exploitatiebegroting

De overige bedrijfskosten kan je categoriseren in de exploitatiebegroting, maar belangrijk is wel dat er een uitgebreide specificatie van de verwachte kosten aan ten grondslag ligt. Maak een lijst met alle mogelijke kosten die in een jaar op je pad terecht kunnen komen.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan salaris, kantinekosten, pensioenlasten, arbeidsongeschiktheidsverzekering, brandstof, autoverzekering, huur van het pand, onderhoudskosten van het pand en terrein, opstalverzekering, reclamekosten op internet en regionale dagbladen, briefpapier, internet, telefoon, abonnementen, gas/water/elektra, pennen, printer, aansprakelijkheidsverzekering, enzovoorts.

Opstartkosten zijn kosten die je maakt vóór aanvang van je ondernemingsactiviteiten, maar behoren wel tot de totale kosten van het eerste jaar. Hierbij valt te denken aan notariskosten, makelaarskosten, advieskosten, kosten voor een website, marktonderzoek, enzovoorts.

Houdt ook rekening met onvoorziene kosten door hier een bedrag voor op te nemen in de begroting.

Belastingen in de exploitatiebegroting

Tot slot dien je over de winst belasting te betalen. Als BV of NV bereken je vennootschapsbelasting en als eenmanszaak of vof bereken je de inkomstenbelasting over het positieve resultaat. Onder welk belastingregime jij valt, heb je eerder in het ondernemingsplan al onderzocht.

Veel ondernemers denken bij het opstellen van een exploitatiebegroting niet aan de belastingen, terwijl dat de meest zekere kostenpost is van de hele begroting.

Vijf begrotingen van het financieel plan

Het financieel plan bestaat uit vijf begrotingen:

• Investeringsbegroting
• Financieringsbegroting
• Exploitatiebegroting
• Liquiditeitsbegroting
• Privébegroting

Deel 'In 3 stappen een exploitatiebegroting maken'

Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!

Maak in 3 stappen een exploitatiebegroting voor je eigen bedrijf. De begroting van resultaten is onderdeel van het financieel plan in het ondernemingsplan.

Over de auteur van 'In 3 stappen een exploitatiebegroting maken'

Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.

Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.