1. Succesvol boekhouden
2. De balans - activa
3. Vorderingen en overlopende activa

Vorderingen en overlopende activa

Vorderingen en overlopende activa behoren tot de vlottende activa. Vorderingen zijn de per balansdatum bestaande rechten om geldmiddelen te ontvangen van anderen.

Vorderingen en overlopende activa zijn balansposten die niet bestemd zijn om de uitoefening van de onderneming duurzaam te dienen (art. 364 lid 1 BW 2).Vorderingen en overlopende activa die wel duurzaam worden aangehouden, behoren tot de vaste activa.

Verkopen aan klanten (debiteuren) verwerk je in het verkoopboek van je boekhoudprogramma.

De omloopsnelheid van de debiteuren is het aantal dagen waarin klanten je factuur betalen. Dit is van belang voor een goede bedrijfsvoering.

Balansposten aan de activazijde

De balansposten die aan de activazijde van de balans staan zijn:

• Immateriële vaste activa
• Goodwill
• Materiële vaste activa
• Financiële vaste activa
• Voorraden
• Onderhanden projecten
• Vorderingen en overlopende activa
• Effecten
• Liquide middelen

Onderverdeling van vorderingen en overlopende activa

Vorderingen en overlopende activa staan debet op de balans. Volgens de wet moet deze post als volgt worden onderverdeeld (art. 370 lid 1 BW 2):

• Debiteuren
• Vorderingen op groepsmaatschappijen
• Vorderingen op deelnemingen
• Opgevraagde stortingen van het geplaatst aandelenkapitaal
• Overige vorderingen

De vorderingen zijn samen met de voorraden onderdeel van het werkkapitaal. Dit is van belang voor een goede bedrijfsvoering.

De quick ratio is onderdeel van de liquiditeit van een onderneming. De quick ratio geeft aan of er voldoende vorderingen en overlopende activa aanwezig is om de kortlopende schulden te kunnen betalen.

Definitie van vorderingen

De definitie van vorderingen is de per balansdatum bestaande rechten om geldmiddelen te ontvangen van andere partijen. Hierbij valt te denken aan debiteuren, leningen en schadeontvangsten.

Definitie van overlopende activa

Overlopende activa zijn bijvoorbeeld vooruitbetaalde bedragen of nog te ontvangen bedragen. Deze bedragen komen ten laste of ten gunsten van toekomstige perioden.

Overlopende activa kunnen als afzonderlijke post op de balans worden opgenomen, maar ook als onderdeel van de overige vorderingen (art. 364 lid 3 BW 2).

Criteria van vorderingen

Voor alle activa, waaronder vorderingen en overlopende activa, geldt dat deze op de balans opgenomen moeten worden, als het waarschijnlijk is dat er economische voordelen uit voortvloeien en de kostprijs of aanschafwaarde betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Een vordering mag dus pas op de balans opgenomen worden als er een opbrengst tegenover staat. Dit betekent dat de verkoop van goederen of het leveren van diensten afgerond moet zijn, zodat er een onvoorwaardelijke verplichting is voor je klant om te betalen. Bij een overeenkomst moet de prestatie verricht zijn, of het moet goed in de overeenkomst vermeld staan dat de goederen nog geleverd en de dienst nog verricht gaan worden.

Een creditsaldo bij de debiteuren moet als schuld worden opgenomen, en een debetsaldo bij de crediteuren moet als vordering worden opgenomen.

Criteria van overlopende activa

Overlopende activa zijn vooruitbetaalde bedragen en nog te ontvangen bedragen. Dit heeft niet altijd een economisch voordeel tot gevolg.

De vooruitbetaalde bedragen zijn kosten die in een volgende periode ten laste van het resultaat komen. Hierbij valt te denken aan verzekeringspremies, contributies en abonnementen die je voor een jaar vooruitbetaald.

De nog te ontvangen bedragen zijn baten die in een volgende periode ten gunste van het resultaat komen. Hierbij valt te denken aan bankrente en terug te vorderen kosten.

Vooruitbetalingen op materiële vaste activa of voorraden moeten onder de betreffende rubriek verwerkt worden, en niet onder de overlopende activa.

Waardering van vorderingen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde, wat vaak gelijk is aan de kostprijs. Vervolgens moet de vordering gewaardeerd worden tegen de geamortiseerde kostprijs, die vaak gelijk is aan de nominale waarde.

Voorziening voor oninbare vorderingen

Voorzieningen voor oninbare vorderingen worden in mindering gebracht op de balanswaarde van de vordering.

Per balansdatum moet je beoordelen of er aanwijzingen zijn of de vordering nog zijn waarde heeft. Bijzondere waardeverminderingen moeten in de resultatenrekening geboekt worden.

Voorziening op individuele of collectieve basis

Elke vordering moet afzonderlijk beoordeeld worden op eventuele waardevermindering. Als een vordering niet belangrijk is, mag deze ook collectief beoordeeld worden.

Statische methode

Het collectief beoordelen van vorderingen gebeurt vaak bij de post debiteuren, die meestal uit veel kleine vorderingen op klanten bestaat. Volgens de statische methode wordt deze groep vorderingen afgewaardeerd op basis van de ouderdom van de openstaande verkoopfacturen.

Hoe langer de vordering openstaat, hoe groter de kans dat het geld niet ontvangen wordt. Vaak wordt op basis van ervaring een percentage genomen, bijvoorbeeld 25% voor posten die 1 tot 3 maanden openstaan, 50% voor posten die 4 tot 6 maanden openstaan, 75% voor posten die 6 tot 9 maanden openstaan en 100% voor posten die langer dan 9 maanden openstaan.

Dynamische methode

Het is niet toegestaan om de waarde van vorderingen te verminderen op basis van de dynamische methode. Een voorbeeld van een dynamische methode is het nemen van een percentage van de omzet.

Toelichting bij vorderingen en overlopende activa

Bij vorderingen en overlopende activa wordt toegelicht dat deze zijn opgenomen tegen nominale waarde, verminderd met een voorziening voor verwachte oninbaarheid.

De looptijd van vorderingen langer dan een jaar moet worden toegelicht.

Bij leningen en voorschotten aan bestuurders en commissarissen moet worden toegelicht het bedrag, de rente, de aflossing en andere voorwaarden.

Belangrijke, grote vorderingen moeten afzonderlijk worden vermeld onder de vorderingen. Kleine, onbelangrijke vorderingen mogen worden samengevoegd in een post 'overige vorderingen'.

In het beste boekhoudprogramma kun je de vorderingen en overlopende activa eenvoudig boeken en een overzicht opvragen van de openstaande vorderingen.

Volgende artikel »

Deel 'Vorderingen en overlopende activa'

Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!

Vorderingen en overlopende activa behoren tot de vlottende activa. Vorderingen zijn rechten om geldmiddelen te ontvangen van anderen.

Over de auteur van 'Vorderingen en overlopende activa'

Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.

Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.