1. Succesvol boekhouden
2. Kasstroomoverzicht

Kasstroomoverzicht - directe en indirecte methode

Het kasstroomoverzicht is een overzicht van de geldmiddelen die in de periode beschikbaar zijn gekomen. Ook staat het gebruik van deze geldmiddelen in het overzicht.

Een kasstroomoverzicht geeft inzicht in de ingaande en uitgaande geldstromen, ingedeeld naar een aantal categorieën. Uit het kasstroomoverzicht kun je waardevolle informatie halen over je geldbesteding, dus je liquide middelen.

De balans en de resultatenrekening geven inzicht in de financiële positie en het resultaat, maar dat zegt weinig over de kasstromen op korte termijn. De continuïteit van een onderneming hangt af van positieve kasstromen, want alles moet wel betaald kunnen worden.

Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de grootte en samenstelling van inkomende en uitgaande geldstromen. Met die geldstromen heeft een onderneming de mogelijkheid om in de toekomst meer positieve kasstromen te genereren.

Geldmiddelen van het kasstroomoverzicht

In het kasstroomoverzicht staan de ingaande en uitgaande geldmiddelen. Dit zijn kasgeld, bankrekeningen (liquide middelen), wissels/cheques, direct opeisbare deposito's en op korte termijn zeer liquide activa.

Activa dat op korte termijn en zonder beperkingen verkocht kan worden voor geld, behoort tot de geldmiddelen van een kasstroomoverzicht. Ook een rood staande rekening-courant met je bank behoort tot je geldmiddelen, omdat het onderdeel is van het cashmanagement. Andere bankschulden behoren tot de financieringsactiviteiten van een onderneming.

Een kasstroomoverzicht geeft al je geldstromen in een periode weer, dus het saldo onderaan de streep komt overeen met het verschil tussen je begin- en eindsaldo van je bankrekening.

Indeling van het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt ingedeeld in drie activiteiten:

• Kasstroom uit operationele activiteiten
• Kasstroom uit investeringsactiviteiten
• Kasstroom uit financieringsactiviteiten

In elke categorie zijn weer onderverdelingen aangebracht voor een gedetailleerd inzicht. In- en uitgaande kasstromen mogen hierin niet samengevoegd worden, dus de aflossing van een oude lening en de opname van een nieuwe lening moeten afzonderlijk getoond worden.

Kasstroom uit operationele activiteiten

In de kasstroom uit operationele activiteiten staan de opbrengsten en kosten van de normale bedrijfsuitoefening.

Geldmutaties in de kasstroom uit operationele activiteiten zijn bijvoorbeeld:

• Inkoop en verkoop van goederen en diensten
• Royalty's, commissies en dergelijke
• Uitgaven voor productie en overige bedrijfskosten
• Interest, dividend en belastingen

Onder de overige bedrijfskosten vallen ook de lonen en salarissen, sociale lasten en pensioenlasten.

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

In de kasstroom uit investeringsactiviteiten staan de investeringen en desinvesteringen van immateriële, materiële en financiële vaste activa. Ook tijdelijke beleggingen behoren tot de investeringsactiviteiten.

Geldmutaties in de kasstroom uit investeringsactiviteiten zijn bijvoorbeeld:

• Uitgaven voor ontwikkeling
• Aankoop en verkoop van grond, gebouwen, machines, concessies
• Aankoop en verkoop van deelnemingen
• Verstrekken en de aflossing van langlopende leningen

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

In de kasstroom uit financieringsactiviteiten staan de activiteiten ter financiering van de onderneming.

Geldmutaties in de kasstroom uit financieringsactiviteiten zijn bijvoorbeeld:

• Uitgifte van aandelen en inkoop van eigen aandelen
• Ontvangen en de aflossing van leningen en leaseverplichtingen

Directe en indirecte methode van het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht kun je opstellen volgens de directe methode en de indirecte methode.

De directe methode toont de werkelijke ingaande en uitgaande geldstromen. De directe methode is eenvoudiger te begrijpen.

De indirecte methode legt een verband tussen het resultaat uit de resultatenrekening en de ingaande en uitgaande geldstromen. De indirecte methode is iets lastiger te begrijpen.

Directe methode van het kasstroomoverzicht

Bij de directe methode van de kasstroom uit operationele activiteiten worden de werkelijke geldstromen weergegeven.

In de praktijk komen de mutaties in het overzicht volgens de directe methode rechtstreeks uit het bankboek van je administratie. Alle ingaande en uitgaande geldstromen worden samengevat direct vanaf je bankafschriften of het bankboek, waarbij niet naar de balans en de resultatenrekening wordt gekeken.

Indirecte methode van het kasstroomoverzicht

Bij de indirecte methode van de kasstroom uit operationele activiteiten wordt de kasstroom afgeleid uit het resultaat uit de resultatenrekening.

Aanpassingen van het resultaat

In het resultaat zitten ook opbrengsten die geen ontvangsten zijn, en kosten die geen uitgaven zijn. Afschrijvingen zijn een voorbeeld van kosten die geen uitgaven zijn. Ook nog te ontvangen huur is al wel een opbrengst, maar nog geen daadwerkelijke ontvangst (want het is nog te ontvangen in een volgende periode, dus een vordering).

Deze opbrengsten en kosten moeten gecorrigeerd worden op het resultaat, omdat in het kasstroomoverzicht alleen de ontvangsten en uitgaven (werkelijke geldstromen) staan.

Lees hier het verschil tussen kosten-uitgaven en opbrengsten-ontvangsten.

Daarnaast worden ook aanpassingen gedaan voor geldstromen die in een andere rubriek thuishoren. Wanneer je bijvoorbeeld een gebouw met winst verkoopt, dan wordt de boekwinst in het resultaat geboekt. Omdat deze geldstroom thuishoort onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, en niet onder de kasstroom uit bedrijfsoperaties, wordt de boekwinst in eerste instantie gecorrigeerd om verderop weer toegevoegd te worden in de juiste rubriek.

Mutaties werkkapitaal

Aan de andere kant worden op de balans ontvangsten geboekt die geen opbrengsten zijn, en uitgaven die geen kosten zijn.

In een vorige periode heb je bijvoorbeeld producten verkocht en dus opbrengst geboekt (omzet). Het geld had je destijds nog niet ontvangen, dus heb je een vordering op je klant (debiteuren). Als je het geld in een volgende periode ontvangt, is er wel sprake van een ontvangst, maar geen opbrengst. In onderstaand voorbeeld is er voor €1.000 verkocht, maar slechts €400 is ook in dezelfde periode ontvangen. De post debiteuren op de balans is dus met €600 hoger geworden.

Van de voorziening voor groot onderhoud worden bijvoorbeeld onderhoudsuitgaven afgeboekt, die wel een uitstroom van geldmiddelen zijn, maar niet via het resultaat lopen. Ook vooruitbetaalde abonnementen zijn al wel ontvangsten, maar nog geen opbrengsten (want het is alvast vooruitontvangen voor een volgende periode).

In feite is de kasstroom volgens de indirecte methode een uitvloeisel van alle mutaties op de balans. Alle mutaties in de vaste activa worden gepresenteerd onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten. Alle mutaties in het eigen vermogen en de langlopende schulden worden gepresenteerd onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De mutaties die daarna overblijven, kortlopende vorderingen en schulden (werkkapitaal), worden gepresenteerd in de kasstroom uit bedrijfsoperaties.

In het beste boekhoudprogramma vraag je eenvoudig een overzicht van het kasstroomoverzicht van je onderneming op.

Volgende artikel »

Deel 'Kasstroomoverzicht - directe en indirecte methode'

Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!

Kasstroomoverzicht van in- en uitgaande geldstromen. Kasstroomoverzicht: operationele activiteiten, investeringsactiviteiten, financieringsactiviteiten.

Over de auteur van 'Kasstroomoverzicht - directe en indirecte methode'

Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.

Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.