1. Succesvol boekhouden
2. De balans - activa
3. Goodwill

Goodwill en badwill - wat is dat?

Goodwill ontstaat als de prijs voor de verkrijging van een deelneming hoger of lager is dan de eerste waardering van die deelneming. De eerste waardering van een deelneming is de reële waarde van de activa minus de verplichtingen.

Bij positieve goodwill is de prijs die je voor een deelneming betaald hoger dan de reële waarde van die onderneming. Dit is het geval als je je bijvoorbeeld verwacht dat je synergievoordelen gaat behalen of dat je activa overneemt die niet op de balans van de deelneming staan. Je bent dan bereid om meer te betalen voor de overname dan de prijs die in de administratie staat.

Bij negatieve goodwill is de verkrijgingsprijs lager dan het saldo van de reële waarde van de activa en verplichtingen. Als je bijvoorbeeld verwacht dat je de eerste perioden verliezen gaat leiden met de overname, wil je minder betalen dan de prijs die uit de cijfers blijkt. Ook kan er sprake zijn van een gelukkige aankoop, een lucky buy, waardoor je minder betaald dan de werkelijke waarde.

Balansposten aan de activazijde

De balansposten die aan de activazijde van de balans staan zijn:

• Immateriële vaste activa
• Goodwill
• Materiële vaste activa
• Financiële vaste activa
• Voorraden
• Onderhanden projecten
• Vorderingen en overlopende activa
• Effecten
• Liquide middelen

Goodwill is eigenlijk geen immateriële vaste activa

Volgens de wet is positieve goodwill onderdeel van de immateriële vaste activa, terwijl deze goodwill volgens de definitie niet tot de balanspost behoort. Er is sprake van immateriële vaste activa als er sprake is van een identificeerbaar niet-monetair actief zonder fysieke gedaante.

Goodwill is echter niet goed identificeerbaar, wat betekent dat specifieke toekomstige economische voordelen niet afzonderlijk te verhuren of te verkopen zijn.

Wat is positieve goodwill?

Positive goodwill is het positieve verschil tussen de verkrijgingsprijs en de reële waarde van de overgenomen activa en verplichtingen. Het gaat hierbij om identificeerbare activa, waarvan de waarde wordt bepaald op het moment van de transactie.

Goodwill moet verplicht geactiveerd worden, wat betekent dat deze goodwill op de balans geboekt moet worden (art. 389 lid 7 BW 2). Afschrijvingen moeten gebeuren gedurende de verwachte gebruiksduur. Goodwill ineens verwerken in het eigen vermogen of ineens ten laste van het resultaat brengen is sinds 2016 niet meer toegestaan.

Als de verwachte gebruiksduur onbekend is, moet positieve goodwill in 10 jaar worden afgeschreven. Wijziging in de duur van de afschrijvingen wordt gezien als een schattingswijziging.

Waardering van goodwill

Goodwill wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs minus de afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.

Goodwill bij een negatieve nettovermogenswaarde

Als je een onderneming overneemt waarvan het eigen vermogen negatief is, is er sprake van een deelneming met een negatieve nettovermogenswaarde. Het bedrag waarvoor de goodwill op de balans opgenomen moet worden, is afhankelijk van het feit of je wel of niet instaat voor de schulden van de overgenomen deelneming.

Als je onderneming niet instaat voor de schulden van de overgenomen deelneming, dan is de waardering van de goodwill gelijk aan de verkrijgingsprijs. De waarde van de goodwill op de balans is dus gelijk aan de meerprijs die je bij overname betaald hebt bovenop het eigen vermogen van de deelneming.

Als de overnemende onderneming wel instaat voor de schulden van de deelneming, dan loop je extra risico en moet de goodwill tegen een lagere waarde op de balans opgenomen worden. In dit geval is de waarde van de goodwill de som van de verkrijgingsprijs minus de verplichtingen.

Afschrijven van goodwill

Geactiveerde goodwill dient op stelselmatige wijze te worden afgeschreven op basis van de verwachte gebruiksduur (art. 386 lid 3 BW 2). De gebruiksduur wordt gelijk gesteld aan de economische levensduur van goodwill. Dit betekent dat de afschrijvingen van goodwill de voordelen ervan volgen. Wordt er in het eerste jaar meer winst verwacht, dan moet je ook meer afschrijven op goodwill.

Als de mogelijkheid om winst te maken in de toekomst toeneemt, wordt deze toename niet meer toegeschreven aan de aangekochte goodwill, maar aan de intern ontwikkelde goodwill. Je mag de afschrijvingen dus niet verhogen, want intern ontwikkelde goodwill mag niet geactiveerd worden.

Afschrijvingstermijn van goodwill

De termijn waarin je de goodwill moet afschrijven is gebaseerd op de termijn waarin je economische voordelen geniet. In de meeste gevallen is er niet langer dan 20 jaar voordeel van de aangekochte goodwill. Goodwill die je betaald hebt voor de goede naam van de deelneming levert na 20 jaar zeer waarschijnlijk geen voordeel meer op. Als de economische levensduur niet betrouwbaar is vast te stellen, moet goodwill in maximaal 10 jaar afgeschreven worden.

Afschrijvingsmethode van goodwill

Zoals gezegd dienen de afschrijvingen gelijk te lopen met de toekomstige voordelen. Als deze voordelen niet betrouwbaar vastgesteld kunnen worden, moet er lineair afgeschreven worden.

Economische levensduur van goodwill

De werking van een goede naam of het klantenbestand van een overgenomen onderneming is op een gegeven moment uitgewerkt. Als ervan wordt uitgegaan dat je goodwill betaald hebt omdat je verwacht grotere winsten te gaan maken, dan is de levensduur van goodwill bijvoorbeeld afhankelijk van:

• de aard en verwachte levensduur van de overgenomen activiteiten.
• de stabiliteit van de bedrijfstak.
• informatie over vergelijkbare activiteiten.
• veroudering van het product of de verandering van de vraag naar het product.
• het al dan niet aanwezig blijven van belangrijke werknemers of management.
• het gedrag van concurrenten.
• andere juridische, statutaire of contractuele voorwaarden.

Toelichting bij goodwill

Voor een beter inzicht in de jaarrekening moeten een aantal zaken toegelicht worden bij goodwill.

• Economische levensduur
• Als de afschrijvingstermijn maximaal 10 jaar is; de redenen van deze keuze
• Als de afschrijvingstermijn langer dan 20 jaar is; de reden van deze keuze
• Als er niet lineair wordt afgeschreven; de reden van deze keuze

Mutatieoverzicht bij goodwill

Er moet een overzicht van goodwill gemaakt worden van de boekwaarde aan het begin en eind van het jaar. Daarin moeten staan de brutowaarde, afschrijvingen, nieuwe goodwill, afgestoten goodwill, bijzondere waardeverminderingen en overige mutaties.

In het beste boekhoudprogramma kun je de goodwill en de afschrijvingen eenvoudig boeken en een overzicht opvragen. Het boekhoudprogramma rekent vaak zelf de afschrijvingen uit en boekt deze automatisch.

Wat is negatieve goodwill?

Als de verkrijgingsprijs lager is dan de reële waarde van de overgenomen activa en passiva, dan is er sprake van negatieve goodwill. Je hebt dan minder betaald voor de deelneming dan er in de boeken staat. Negatieve goodwill wordt ook wel badwill genoemd.

Negatieve goodwill / badwill ontstaat als je verwacht verliezen te gaan leiden of dat je extra lasten krijgt door overname van een andere onderneming. Ook kan er sprake zijn van een zogenoemde lucky buy, waarbij je dus een gelukkige aankoop hebt gedaan.

Negatieve goodwill moet op de balans afzonderlijk geboekt worden onder de overlopende passiva.

Negatieve goodwill bij verwachte verliezen

Als je verwacht verliezen te leiden door de overname, dan moet je dat deel van de negatieve goodwill afboeken in de periode waarin de verliezen zich voordoen. Deze afboeking gaat ten gunste van het resultaat. Dit betekent dat je verliezen in de resultatenrekening neemt, waartegenover de vrijval van de negatieve goodwill staat.

In de toelichting moet worden vermeld wat de verliezen zijn, de hoogte ervan en in welke periode ze zich zullen voordoen.

Negatieve goodwill bij een lucky buy

Als negatieve goodwill niet is ontstaan door verwachte toekomstige verliezen, is er sprake van een gelukkig aankoop (lucky buy). In dat geval wordt er gekeken naar de reële waarde van de identificeerbare niet-monetaire activa.

Het deel van de negatieve goodwill dat lager is dan de reële waarde wordt stelselmatig ten gunste van het resultaat geboekt. Dit gebeurt naar rato van het gewogen gemiddelde van de afschrijvingstermijnen van de overgenomen activa.

Het deel van de negatieve goodwill dat hoger is dan de reële waarde moet direct ten gunste van het resultaat geboekt.

Wat te doen met goodwill bij verkoop van de deelneming?

Als de deelneming verkocht wordt waar de goodwill betrekking op heeft, dan moet uiteraard ook deze goodwill van de balans geboekt worden. Positieve en negatieve goodwill worden bij verkoop ten laste respectievelijk ten gunste van de resultatenrekening geboekt als onderdeel van het boekresultaat.

Volgende artikel »

Deel 'Goodwill en badwill - wat is dat?'

Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!

Wat is goodwill? En wat is badwill? Goodwill is de prijs van de verkrijging van een deelneming boven de reële waarde van activa minus passiva.

Over de auteur van 'Goodwill en badwill - wat is dat?'

Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.

Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.