1. Succesvol boekhouden
2. Kengetallen
3. Werkkapitaal

Werkkapitaal - formule en berekening

Werkkapitaal is het kapitaal van de onderneming om mee te werken. Het is een financieel kengetal dat aangeeft of de onderneming voldoende liquide is op korte termijn.

Het gaat bij het werkkapitaal om de vraag of er meer vlottende activa dan kortlopende schulden aanwezig is. Over het algemeen geldt dat een positief werkkapitaal beter is.

Wat is de betekenis van werkkapitaal en hoe kun je het berekenen? Hieronder staat de formule voor berekenen van het netto werkkapitaal uitgelegd.

Een onderneming heeft werkkapitaal nodig om de dagelijkse gang van zaken rollende te houden. Er moeten voorraden, debiteurenvorderingen en geld (liquide middelen) aanwezig zijn om leveranciers, salarissen en belastingen te kunnen betalen.

Werkkapitaal moet positief zijn om de schulden te kunnen betalen, maar cash geld is veel belangrijker. Geld dat vast zit in voorraad of nog niet ontvangen is van debiteuren kan namelijk niet geïnvesteerd worden in en levert dus geen nieuw geld op.

Formule om het werkkapitaal te berekenen op korte termijn

Het werkkapitaal is positief als er meer vlottende activa in de onderneming zijn, dan kortlopende schulden. Dit geeft aan dat de onderneming voldoende bezittingen heeft waarmee de schulden op korte termijn afgelost kunnen worden.

De formule om het werkkapitaal te berekenen, kijkend naar het kortlopende deel van de balans, is als volgt:

Het werkkapitaal wordt berekend door de vlottende activa te verminderen met de kortlopende schulden.

Vlottende activa zijn voorraden, debiteuren, kortlopende vorderingen en andere bezittingen die op korte termijn verkocht kunnen worden voor geld. Liquide middelen zijn het aanwezige geld op bankrekeningen of in kas.

Kortlopende schulden zijn crediteuren, kortlopende schulden, belastingschulden, pensioenschulden en andere schulden die op korte termijn afgelost moeten worden.

Formule om het werkkapitaal te berekenen op lange termijn

De andere berekeningswijze is positief als er meer lang vermogen in de onderneming is, dan vaste activa. Dit betekent dat álle vaste activa gefinancierd is met vermogen dat ook lang in de onderneming zal zijn.

Een andere formule om het werkkapitaal te berekenen, kijkende naar het langlopende deel van de balans, is als volgt:

Het werkkapitaal wordt berekend door het eigen vermogen, de voorzieningen en de langlopende schulden te verminderen met de vaste activa.

Vaste activa zijn bezittingen die meerdere processen meegaan, zoals gebouwen, machines en vervoermiddelen.

Eigen vermogen is de restpost van de balans, waar onder andere het aandelenkapitaal en de overige reserves onder staan. Voorzieningen worden gevormd voor toekomstige verplichtingen. Langlopende schulden zijn schulden van de onderneming aan een derde die langer dan een jaar lopen, zoals leningen en hypotheken.

Voorbeeld berekening werkkapitaal

Dit is een voorbeeld van de berekening van het werkkapitaal. De balans ziet er bijvoorbeeld als volgt uit:

Het werkkapitaal wordt op basis van bovenstaande voorbeeld balans als volgt berekend (kortlopende deel van de balans):

Het werkkapitaal wordt op basis van bovenstaande voorbeeld balans als volgt berekend (langlopende deel van de balans):

Norm werkkapitaal - wat is goed?

In het eerste voorbeeld, het werkkapitaal op korte termijn, is positief als de uitkomst van de berekening ook positief is. Daarmee kan de onderneming op korte termijn al haar schulden voldoen.

Dit betekent echter niet dat de voorraden en kortlopende vorderingen te hoog mogen worden. Het aanwezige geld moet namelijk ingezet worden om nieuw geld te verdienen, en het hoort niet vast te zitten in de voorraad of nog niet ontvangen te zijn.

Ook de uitkomst van het tweede voorbeeld dient positief te zijn. Dit betekent namelijk dat alle vaste activa, dus bezittingen die meerdere processen meegaan, gefinancierd zijn door vermogen dat ook lang in de onderneming aanwezig is. Als een auto bijvoorbeeld betaald is met een kortlopende schuld (< 1 jaar), dan moet de auto waarschijnlijk weer verkocht worden om de schuld af te lossen. Dit wil je als ondernemer niet.

Banken en andere kredietverstrekkers verlangen bij het aangaan van een lening ook veelal een gebouw als onderpand. Ook zij willen dus enkel een langlopende schuld aangaan als er een vast activum tegenover staat.

De stelregel is: langlopende bezittingen moeten gefinancierd zijn door langlopend vermogen, en kortlopende bezittingen moeten gefinancierd zijn door kortlopend vermogen.

Werkkapitaal verbeteren

Wat moet je doen om het werkkapitaal te verbeteren?

Ten eerste dien je ervoor te zorgen dat de vlottende activa groter zijn dan de kortlopende schulden. Voorraden en vorderingen op laten lopen is geen goed idee, want daarmee zit het geld vast.

Voorraden moeten afgestemd worden op de vraag van je klanten. In perioden dat er veel vraag is, moet je een voorraad hebben. Als je minder vraag van de markt verwacht, moet je ook je voorraad afbouwen.

Een vordering is nog te ontvangen geld. Hoe eerder je het geld ontvangt, hoe beter. Je kan het dan namelijk direct weer gebruiken voor nieuwe aankopen en investeringen. Ga dus actief achter de debiteuren aan, zodat ze hun facturen snel betalen.

Schulden aan leveranciers moeten zo laat mogelijk betaald worden, maar uiteraard wel binnen de betalingstermijn. Hierdoor blijft er langer geld in de onderneming om andere zaken mee te doen.

Ten tweede is het voor het werkkapitaal op lange termijn van belang dat de balans tussen kort en lang ook enigszins in evenwicht is. Beter is het om alles te financieren met eigen vermogen, maar dat is in de praktijk haast onmogelijk. Ga dus regelmatig met je bank om tafel om de financieringsstructuur van je onderneming onder de loep te nemen.

Financiële kengetallen

Andere bekende financiële kengetallen zijn:

• Current ratio
• Quick ratio
• Solvabiliteit
• Rentabiliteit
• Werkkapitaal
• Omloopsnelheid

Volgende artikel »

Deel 'Werkkapitaal - formule en berekening'

Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!

Wat is werkkapitaal? Werkkapitaal is een kengetal dat aangeeft of de onderneming voldoende liquide is. Formule om het netto werkkapitaal te berekenen.

Over de auteur van 'Werkkapitaal - formule en berekening'

Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.

Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.