Rentabiliteit - formule en berekening
De rentabiliteit is een financieel kengetal dat aangeeft hoeveel winst er is gemaakt met het in de onderneming aanwezige vermogen. Het gaat bij de rentabiliteit om het rendement van je investeringen.
De rentabiliteit geeft aan of de onderneming rendabel genoeg is om te kunnen blijven voortbestaan. Eigenaren/aandeelhouders en kredietverstrekkers (banken) brengen namelijk vermogen in de onderneming, en dat vermogen moet wel rendement opleveren. Een hoger rendement betekent een hogere rentabiliteit.
Er zijn drie manieren om de rentabiliteit te berekenen:
- Rentabiliteit eigen vermogen (REV)
- Rentabiliteit vreemd vermogen (RVV)
- Rentabiliteit totaal vermogen (RTV)
Inhoudsopgave [verbergen]
? min. leestijd | ? woordenHet rendement van de onderneming, de winst, moet hoog genoeg zijn om uitkeringen te doen aan de vermogensverschaffers. Verschaffers van vermogen zijn eigenaren/aandeelhouders in de vorm van eigen vermogen, en kredietverstrekkers/banken in de vorm van vreemd vermogen. Uitkeringen aan eigenaren/aandeelhouders gebeurt door dividend en aan kredietverstrekkers door rente.
Formule om de rentabiliteit eigen vermogen te berekenen (REV)
De formule om de rentabiliteit eigen vermogen (REV) te berekenen is als volgt:
| Rentabiliteit eigen vermogen (REV) = | Nettowinst |
| Eigen vermogen |
De rentabiliteit eigen vermogen wordt berekend door de nettowinst te delen door het eigen vermogen. Deze formule wordt gebruikt om het rendement voor de eigenaren/aandeelhouders te berekenen.
Eigen vermogen en nettowinst
Nettowinst is het resultaat dat overblijft onderaan de streep, dus ná aftrek van rente en belastingen.
Eigen vermogen is de restpost van de balans, waar onder andere het aandelenkapitaal en de overige reserves onder staan. Dit vermogen is de inbreng van de eigenaar/aandeelhouder en de winsten van de afgelopen jaren.
Formule om de rentabiliteit vreemd vermogen te berekenen (RVV)
De formule om de rentabiliteit vreemd vermogen (RVV) te berekenen is als volgt:
| Rentabiliteit vreemd vermogen (RVV) = | Rente |
| Vreemd vermogen |
De rentabiliteit vreemd vermogen wordt berekend door de betaalde rente te delen door het vreemd vermogen. Deze formule wordt gebruikt om het rendement voor de banken en kredietverstrekkers te berekenen.
Rente en vreemd vermogen
Rente is hetzelfde als interest. Dit is de vergoeding die je betaald voor het geld dat de onderneming leent bij derden, zoals banken en kredietverstrekkers.
Vreemd vermogen zijn schulden van de onderneming aan een derde. Schulden zijn leningen, hypotheken en leaseverplichtingen die afgelost moeten worden.
Formule om de rentabiliteit totaal vermogen te berekenen (RTV)
De formule om de rentabiliteit totaal vermogen (RTV) te berekenen is als volgt:
| Rentabiliteit totaal vermogen (RTV) = | Bedrijfsresultaat |
| Totaal vermogen |
De rentabiliteit totaal vermogen wordt berekend door het bedrijfsresultaat te delen door het totaal vermogen. Deze formule wordt gebruikt om het totale rendement van alle bezittingen te berekenen.
Bedrijfsresultaat en totaal vermogen
Bedrijfsresultaat is het resultaat vóór aftrek van rente en belastingen. Het bedrijfsresultaat is gelijk aan de Earnings Before Interes and Taxes (EBIT). Er wordt niet gerekend met de nettowinst onderaan de streep, omdat de rente en de belastingen niet aan de eigenaar/aandeelhouder betaald zullen worden, maar aan de bank en de Belastingdienst.
Totaal vermogen is de som van alle balansposten aan één zijde. Dit is dus het balanstotaal.
Voorbeeld berekening rentabiliteit
Dit is een voorbeeld van de berekening van de rentabiliteit. De balans ziet er bijvoorbeeld als volgt uit:
| Activa | Passiva | ||
|---|---|---|---|
| Vaste activa | 2.500 | Eigen vermogen | 1.000 |
| Voorraden | 100 | Voorzieningen | 500 |
| Kortlopende vorderingen | 300 | Langlopende schulden | 1.100 |
| Liquide middelen | 100 | Kortlopende schulden | 400 |
De resultatenrekening ziet er bijvoorbeeld als volgt uit:
| Netto-omzet | 1700 | |
| Kostprijs van de omzet | -1200 | |
| Bruto marge | 500 | |
| Kosten | -100 | |
| Afschrijvingen | -100 | |
| Totale kosten | -200 | |
| Bedrijfsresultaat (EBIT) | 300 | |
| Rente/interest | -100 | |
| Nettowinst voor belastingen | 200 | |
| Belastingen | -50 | |
| Nettowinst na belastingen | 150 |
Voorbeeld berekening rentabiliteit eigen vermogen
De rentabiliteit eigen vermogen vermogen wordt op basis van bovenstaande voorbeeld als volgt berekend:
| 15,00% = | 150 |
| 1.000 |
Dit betekent dat op elke euro die de eigenaar/aandeelhouder inlegt, 15 cent rendement is gemaakt.
Voorbeeld berekening rentabiliteit vreemd vermogen
De rentabiliteit vreemd vermogen wordt op basis van bovenstaande voorbeeld als volgt berekend:
| 6,67% = | 100 |
| 1.100 + 400 |
Dit betekent dat op elke euro die de bank of kredietverstrekker aan de onderneming leent, 6,67 cent rendement is gemaakt.
Voorbeeld berekening rentabiliteit totaal vermogen
De rentabiliteit totaal vermogen wordt op basis van bovenstaande voorbeeld als volgt berekend:
| 10,00% = | 300 |
| 3.000 |
Dit betekent dat op elke euro die in de onderneming geïnvesteerd is, 10 cent rendement is gemaakt.
Norm rentabiliteit - wat is goed?
Allereerst moet gezegd worden dat de rentabiliteit afhangt van het soort onderneming. Grote bedrijven met een stabiele nettowinst over de jaren zijn al tevreden met een laag rendement. Kleine ondernemingen zijn vaak erg afhankelijk van de marktvraag en de economische toestand in het land, waardoor ze een hogere rentabiliteit willen hebben.
Daarnaast is het van belang om de rentabiliteit van je eigen onderneming te vergelijken met concurrenten in dezelfde sector. De winstmarge verschilt per product, dus je kan een bakker bijvoorbeeld niet vergelijken met een timmerman. Door de cijfers te vergelijken met vergelijkbare ondernemingen, worden ze in perspectief geplaatst en kun je aangeven of je het beter of slechter doet.
Als ondernemer wil je de rentabiliteit op het vreemd vermogen zo laag mogelijk hebben. Een lage rentabiliteit op het geleende geld betekent eenvoudigweg lagere rentekosten die je moet betalen aan de bank. De rentabiliteit vreemd vermogen ligt vaak tussen de 2% en 6%.
Als eigenaar of aandeelhouder ben je meer geïnteresseerd in hoeveel geld je terug krijgt op je inleg. Grote ondernemingen met een stabiel resultaat mogen een rendement van 3% halen, terwijl kleine ondernemingen met een volatiel resultaat vaak tussen de 5% en 15% rendement willen behalen.
De gezondheid van de onderneming als geheel blijkt uit de rentabiliteit totaal vermogen. Een rendement van 5% tot 10% wordt als goed beschouwd.
Rentabiliteit verbeteren
Is je rentabiliteit te laag? Hoe kun je de rentabiliteit verbeteren?
De rentabiliteit kun je verbeteren door meer winst te maken. Dat kan op verschillende manieren:
- Meer omzet maken door meer te verkopen.
- Minder kosten maken door slimmer in te kopen.
Daarnaast kun je de rentabiliteit verbeteren door het totaal vermogen omlaag te brengen. Dit betekent dat je de beschikbare middelen (voorraad, vorderingen, liquide middelen en crediteuren) sneller en effectiever moet inzetten, waardoor iedere euro meer rendement oplevert.
Tot slot kun je de rentabiliteit verbeteren door meer vreemd vermogen aan te trekken. Dit betekent dat je meer geld moet lenen bij een bank, zodat je dit geld kunt investeren voor een hogere winst of lagere kosten. In eerste instantie zal daardoor je rentabiliteit op het vreemd vermogen verslechteren. Maar omdat de rentabiliteit op het totaal vermogen groter is, levert elke euro meer rendement op. In bovenstaand voorbeeld betaal je voor elke geleende euro 6,67 cent, maar levert het uiteindelijk 10 cent op. Dit heet het hefboomeffect.
Financiële kengetallen
Andere bekende financiële kengetallen zijn:
Veel gestelde vragen over de rentabiliteit (FAQ)
Wat is de rentabiliteit?
De rentabiliteit is een financieel kengetal dat aangeeft hoeveel winst er is gemaakt met het in de onderneming aanwezige vermogen.
Wat is de formule voor de rentabiliteit eigen vermogen (REV)?
De rentabiliteit eigen vermogen (REV) wordt berekend met deze formule: nettowinst / eigen vermogen.
Wat is de formule voor de rentabiliteit vreemd vermogen (RVV)?
De rentabiliteit vreemd vermogen (RVV) wordt berekend met deze formule: rente / vreemd vermogen.
Wat is de formule voor de rentabiliteit totaal vermogen (RTV)?
De rentabiliteit totaal vermogen (RTV) wordt berekend met deze formule: bedrijfsresultaat / totaal vermogen.
Deel 'Rentabiliteit - formule en berekening'
Deel dit bericht via social media met je familie, vrienden en collega's!
Rentabiliteit is het rendement behaald met investeringen. Formule om rentabiliteit te berekenen; eigen vermogen, vreemd vermogen en totaal vermogen.
Over de auteur van 'Rentabiliteit - formule en berekening'
Auteur van deze content is Patrick. Alle informatie is gebaseerd op de kennis die ik heb verkregen uit een tweetal hbo- en een tweetal post hbo-studies. Daarnaast speelt de jarenlange ervaring bij een accountantskantoor en als financial controller in het bedrijfsleven een grote rol bij de link naar de praktijk.
Ik werk niet voor een gerelateerd bedrijf of instelling, waardoor de informatie betrouwbaar en onafhankelijk is. De informatie is nauwkeurig verzameld op basis van betrouwbare bronnen en wordt regelmatig geüpdatet. Speciaal voor bezoekers van deze website heb ik de top 5 beste boekhoudprogramma's op een rij gezet en vergeleken.